මෛත්‍රි ප්‍රත්‍යවෙක්‍ෂා

තවද ආත්මහිතමාත්‍රයෙක පිහිටන්නහු විසිනුදු සත්ත්‍වයන් කෙරෙහි මෛත්‍රීසිතක් නැතිව ඓහලෞකිකසම්පත්තියට පැමිණෙන්ට නො පිළිවන් වන්නේය. සියලු සත්ත්‍වයන් නිර්වාණ සම්පත්තියෙහි පිහිටුවන්ට සිතන්නහු විසින් සත්ත්‍වහිතය නැතිව කැලම සියලු සම්පත්තියට පැමිණෙන්ට නො පිළිවන් වන්නේය යි කියා ද, පසුව සියලු සත්ත්‍වයන්ට ලෝකෝත්තර සම්පත්තිය කැමැත්තහු විසින් දැන් ලෞකිකසම්පත්තියෙහි ආකාඞ්ක්‍ෂාව සුදුසුය යි කියාද, දැන් ආසාපමණෙකින් මෙරමාට හිතසැප එළවන්ට අසමර්ථවූයෙම් වී නම් කවරකලෙක ප්‍රයෝගශක්තීන් ඒ හිතසැපය සිද්ධකෙරෙම් දැයි කියාද, දැන් මා විසින් ඉහාත්මභාවයෙහි සැපඑළවීමෙන් වර්ධනය කරණලද්දාහු පසුව මට ධර්මසංවිභාගයට සහාය වන්නෝ වේදැයි කියාද, මේ සියලු සත්ත්‍වයන් නැතිව මට බෝධිසම්භාරධර්මයෝ සම්භනොවන්නාහු යැයි කියාද, එසේ හෙයින් සියලු සර්වඥගුණවිභූතිය සිද්ධකරන්ට කාරණ බැවින්ද, මේ සියලු සත්ත්‍වයෝ මට උතුම් වූ කුශල ක්‍ෂේත්‍රයෙක, නිරුත්තර වූ කුශල නමැති රත්නයන්ට ආකරයෙක, උතුම්වූ ගෞරවස්ථානයෙකැයි කියා ඉතා විශේෂකොට සියලු සත්ත්‍වයන් කෙරෙහි හිතාධ්‍යාශය එළවිය යුත්තේය. බොහෝ කොට කීමෙන් ප්‍රයෝජන කිම්ද? කරුණාවට පිහිට බැවින්ම සියලු සත්ත්‍වයන් කෙරෙහි මෛත්‍රීවර්ධනය කටයුත්තේය. නිවරධිව පවත්නා මෛත්‍රී සිතින් සියලු සත්ත්‍වයන් කෙරෙහි හිත සැප එළවීමට නිරතවන්නාහට ඒ සත්ත්‍වයන්ගේ චිත්තසන්තාපය කරන්නාවූ දුක් දුරුකරනු කැමැති බලවත්වූ මෛත්‍රී උපදනේය. ස්ථිර වූ මුල් ඇති කරුණාව සියලු බුද්ධකාරකධර්මයන්ට ප්‍රථමක්‍රියාවෙක, පාදයෙක, ප්‍රතිෂ්ඨාවෙක, මූලකාරණයෙක, උපායමාර්ගයෙක යන මේ ආදි කාරණයෙන් මෛත්‍රියෙහි ගුණ සැලකිය යුත්තේය.