38. ගිරිවිහාරවාසී චුල්ලපිණ්ඩපාතික තිස්ස මහතෙර

මීදෙණිය (=මධු අංගණ) නම් ගමේ විසූ දෙමළ දොරටුපාලයෙක් පණස් හවුරුද්දක් මුළුල්ලේ මසුන් මැරීමෙන් ජීවිකාව කෙළේය. ඔහු මහලුවී මරණාසන්නව සිටින අවස්ථාවෙහි ගිරි විහාරවාසී චුල්ලපිණ්ඩපාතිකතිස්ස නම් ස්ථවිරතුමා “මේ පුද්ගලයා මා බලාසිටියදී විපතට නොවැටේවා” යි සිතා ඔහුගේ ගෙදොරට වැඩියේය. ඔහුගේ භාර්‍ය්‍යාව තෙරුන් වැඩිබව ඔහුට දැන්නූවිට “මම කිසිවිටකත් තෙරුන් සමීපයට නොගියෙමි. එබැවින් තෙරුන්ට මෙහි ඒමට හේතුවක් නැත; ආපසු වඩින්ට කියව”යි හෙතෙම කීය. භාර්‍ය්‍යාව තෙරුන්ට එසේ කීවිට “උපාසක තැනගේ තොරතුරු කෙසේදැ”යි තෙරනම ඇසීය. “ස්වාමීනි, ඉතා දුර්‍වලය”යි කීවිට තෙරනම ගෙයතුලට ගොස් ඔහුට සහි උපදවා “පන්සිල් ගන්නෙහිදැ”යි විචාළේය. “එසේය, ගන්නෙමි”යි කීවිට තෙරනම තුන්සරණය දුණි. සිල්පද කියන්ට සැරසෙන විට දිව පහත්ව වැටුණි. තෙරනම මෙපමණක් ඔහුට ප්‍ර‍මාණයයි සිතා නැගිට ගියේය. හෙතෙම කලුරියකොට චාතුර්මහාරාජිකයෙහි ඉපද “කුමක්කොට මෙහි උපන්නෙමිදැ”යි බලන්නේ තෙරුන් නිසා ලැ බූ බව දැක දෙව්ලොවින් අවුත් තෙරුන් වැඳ සක්මන අසළ සිටියේය. “මේ කවරෙක්දැ”යි ඇසූවිට “මම දෙමළ දොරටු පාලයා වෙමි”යි කීය. “කොහි උපන්නෙහිදැ”යි ඇසූවිට “සිවුමහරජයෙහි උපන්නෙමි. ඉදින් මට පන්සිල් ගත හැකිවී නම් ඉන් ඉහළ දෙව්ලොවක උපදින්ට තිබුණේය”යි කීය. (මේ කථාව අංගුත්තරතිකනිපාතවණ්ණනා (367) වෙහි එයි.)