අභ්‍යාසය 7.

සිංහලයට නැගියයුතු:

  1. මුනි ධම්මං අභාසි.
  2. ගහපතයො වීහිං මිණිංසු.
  3. අහි අධිපතිනො හත්‍ථං ඩසි.
  4. කවි පාණිනා මණිං ගණ්හි.
  5. දීපයො ගිරිම්හි චරිංසු.
  6. අරි අසිනා ගොණං පහරි.
  7. කවයො දීපම්හි නිධිං ඛණිංසු.
  8. තුම්හෙ අතිථීනං කපයො දදිත්‍ථ.
  9. මුනයො අධිපතීනං ගාමං ගච්ඡිංසු.
  10. කපි අහිනො කුච්ඡිං පහරි.
  11. ගහපතිස්ස කුමාරො උදධිං අගච්ඡි.
  12. අධිපති කවීනං මණයො අදදි.
  13. කපයො හත්‍ථෙහි රුක්ඛෙ ආරුහිංසු.
  14. භූපතිනො අස්සො මග්ගෙ ධාවි.
  15. චොරා අධිපතිනො නිධිං හරිංසු.

 

පාලියට නැගියයුතු:

  1. දිවියෝ මුවන් කෑහ.
  2. මුනීහු පර්‍වතයෙන් ගමට ආහ.
  3. සර්පයෝ මිනිසුන් දෂ්ට කළහ.
  4. ගෘහපතියාගේ වී සතුරෝ ගෙන ගියහ.
  5. පණ්ඩිතයන්ගේ මැණික් වෙළෙන්දෝ ගත්හ.
  6. මිත්‍ර‍යා ආගන්තුකයාට අශ්වයකු දුන්නේය.
  7. සෘෂීහු අධිපතීන්ගේ ගම්වල හැසුරුණාහ.
  8. මුනීහු ගම්වල මිනිසුන්ට ධර්‍මය කීහ.
  9. ගෘහපතියා සතුරාගේ අත කැපුවේය.
  10. ස්වාමි පුරුෂයා ආගන්තුකයන්ට වී දුන්නේය.
  11. රජතෙම සොරුන්ගේ කඩු ගත්තේය.
  12. කාක්කා ගසෙන් අහසට නැංගේය.
  13. ගස උඩ වඳුරෝ දිවියාට ගැසූහ.
  14. ගොවියාගේ පුත්‍ර‍යා වී රාශියක්[1] මැන්නේය.
  15. රජුගේ අතෙහි කඩුවක් තිබේ. (අත්‍ථි හෝ භවති)


17.  චුරාදිගණික ධාතු කොටස අතීතයෙහි මෙසේ වරනැගේ:-

පුරුෂය

ඒක වචන

බහු වචන

පඨම

පාලෙසි: පාලයි

(=රැක්කේය: පාලනය කෙළේය)

පාලෙසුං: පාලයිංසු

(=රැක්කාහ: පාලනය කළහ)

මජ්ඣිම

පාලයො

(රැක්කෙහි)

පාලයිත්‍ථ

(=රැක්කාහු)

උත්තම

පාලයිං: පාලෙසිං

(=රැක්කෙමි)

පාලයිම්හ: පාලයිම්හා

(=රැක්කෙමු)


මීට සමානවූ අන්‍ය ක්‍රියා ස්වල්පයක්:-

පාලි වචනය

සිංහල තේරුම

පාලි වචනය

සිංහල තේරුම

මාරෙසි

මැරුවේය

පීළෙසි

පෙළුවේය

ජාලෙසි

දැල්විය

කථෙසි

කීවේය

දෙසෙසි

දේශනා කෙළේය

පාතෙසි

හෙළුවේය

චොරෙසි

සොරකම් කෙළේය

ඨපෙසි

තැබුවේය

ආනෙසි

ගෙනාවේය

නෙසි

ගෙන ගියේය

චින්තෙසි

සිතුවේය

පූජෙසි

පිදුවේය


පඨම පුරිසයෙහි

ධාතුව

ඒක වචන

බහු වචන

කර - ධාතුවෙන්

අකාසි

(=කෙළේය)

අකංසු

(=කළහ)

දා - ධාතුවෙන්

අදාසි

(=දුන්නේය)

අදංසු

(=දුන්හ)

ඨා  - ධාතුවෙන්

අට්ඨාසි

(=සිටියේය)

අට්ඨංසු

(=සිටියහ)

ගමු - ධාතුවෙන්

අගමාසි

(=ගියේය)

අගමංසු

(=ගියහ)

යන පද සෑදෙන බව සැලකිය යුතු.