ජීවිත පරිත්‍යාගයෙන් පිළිවෙත් පිරූ භික්ෂූන් සත් නමක්

කාශ්‍යප බුදුරදුන්ගේ පිරිනිවීමෙන් පසු සසුන පිරීහි යන කල්හි ඇතැම් පැවිද්දන්ගේ නො මනා පැවතුම් දැක ඉමහත් සංවේගයට පත් භික්ෂූන් වහන්සේ සත් නමක් “සසුන පවත්නා මේ කාලයේ දී අප විසින් අපට පිහිටක් කර ගත යුතුය”යි කථා කොට ස්වර්ණ චෛත්‍යය වැඳ වනයට පිවිස එහි හැසිරෙන්නාහු පර්වතයක් දැක “අපි මේ පර්වතයට නැඟ ජීවිතාශාව හැර මහණදම් පුරමු”යි කථා කර ගෙන හිණක් බැඳ එහි ආධාරයෙන් පර්වතයට නැඟ නැවත එයින් බැස යා නොහැකි වනු පිණිස හිණ පෙරලා දමා පර්වතය මත නිරාහාරව ම සිට බලවත් වීර්‍ය්‍යයෙන් භාවනාවෙහි යෙදුණෝය. උන් වහන්සේලාගේ මහලු තෙරුන් වහන්සේ එක් රාත්‍රියකින් ම සව්කෙලෙසුන් නසා අර්හත්වයට පැමිණියහ. පසු දින උන් වහන්සේ උතුරුකුරු දිවයිනේ පිඬුසිඟා අවුත් සෙසු භික්ෂූන් අමතා “අවැත්නි, මෙයින් පිණ්ඩපාතය වළඳා මහණ දම් පුරන්නහුය”යි කීහ. “ස්වාමිනී, නුඹ වහන්සේ තමන් වහන්සේගේ ආනුභාවයෙන් මෙසේ කළහුය. අපට නුඹ වහන්සේට මෙන් විශේෂයකට පැමිණිය හැකි වුව හොත් අපිම පිණ්ඩපාතය ගෙනවුත්ම වළදන්නෙමුය”යි කියා ඒ පිණ්ඩපාතය නො පිළිගෙන නිරාහාරව සිට ගෙන ම භාවනාවෙහි යෙදුණෝය. දෙවන දිනයෙහි දෙවන තෙරුන් වහන්සේ අනාගාමී ඵලයට පැමිණ අභිඥා ලැබ පිඬු සිඟා අවුත් පළමු තෙරුන් වහන්සේ මෙන් ම සෙස්සන්ට පිණ්ඩපාතය පිළිගන්නා ලෙස ආරාධනා කළහ. සෙස්සෝ නො පිළිගත්හ. උන් වහන්සේලාගෙන් රහත් වූ තෙරණුවෝ පිරිනිවන් පා වදාළහ. අනාගාමී වූ තෙරණුවෝ ශුද්ධාවාස බ්‍රහ්මලෝකයෙහි උපන්හ. ඉතිරි පස්නම විශේෂාධිගමනයකට පැමිණීමට මරණය තෙක් උත්සහ කොට ද නො පැමිණිය හැකි වී පෘථග්ජන භාවයෙන් ම දිවි කෙළවර කොට දෙව්ලොව උපන්හ. ඔවුහු බුද්ධාන්තරයක් වූ දිර්ඝ කාලයෙහි දෙව්ලොවින් දෙව්ලොවට ඉපදමින් සිට මේ බුද්ධෝත්පාදකාලයෙහි මිනිස් ලොව ඉපද රහත්ව දුක් කෙළවර කළෝ ය. පුක්කුසාතිරජ ඔවුන්ගෙන් එක් කෙනෙකි. කුමාර කාශ්‍යප තෙරණුවෝ එක් කෙනෙකි. දබ්බමල්ලපුත්ත තෙරණුවෝ එක් කෙනෙකි. සභිය පිරිවැජි එක් කෙනෙකි. බාහියදාරුචීරිය එක් කෙනෙකි.

(උදානට්ඨකථා)