ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙමේ ලෝකෝත්තර මාර්ගක්ෂණයෙහි දී ස්ත්‍යානමිද්ධ ඖද්ධත්‍යාදි උපද්‍රවයට ප්‍රතිපක්ෂ වූ යම් ධර්ම සාමග්‍රියක් කරණ කොට චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යයන් ප්‍රතිවේධ කෙරේ ද, ඒ ධර්ම සාමග්‍රියට “බෝධිය” යි කියනු ලැබේ. එයට අයත් වූ එහි අවයව වූ ධර්මයෝ බෝධ්‍යංග නම් වෙති.
- සති සම්බොජ්ඣංගය,
- ධම්මවිචය සම්බොජ්ඣංගය,
- විරිය සම්බොජ්ඣංගය,
- පීති සම්බොජ්ඣංගය,
- පස්සද්ධි සම්බොජ්ඣංගය,
- සමාධි සම්බොජ්ඣංගය,
- උපේක්ඛා සම්බොජ්ඣංගය යි
බෝධ්‍යංගයෝ සත් දෙනෙකි.
සතිපට්ඨාන - සතිබල - සතින්ද්‍රිය - සම්මා සති යන මේ නම් වලින් කියවෙන, වඩන ලද සිහිය සති සම්බොජ්ඣංගය යි. පඤ්ඤින්ද්‍රිය - පඤ්ඤා බල - වීමංසිද්ධිපාද - සම්මා දිට්ඨි මග්ගංග යන නම් වලින් කියැවෙන භාවනා කිරීමෙන් දියුණු තියුණු කළ ප්‍රඥාව ධම්මවිචය සම්බොජ්ඣංගය යි. සම්මප්පධාන - විරියිද්ධිපාද - විරියින්ද්‍රිය - විරිය බල - සම්මාවායාම මග්ගංග යන නම් වලින් කියැවෙන වීර්‍ය්‍යය විරියසම්බොජ්ඣංගය යි. සංස්කාරයගේ අනිත්‍යාදි ලක්ෂණයන් මැනවින් වැටහීමෙන් වන්නා වූ විදර්ශනා චිත්ත සම්ප්‍රයුක්ත ප්‍රීතිය ප්‍රීති සම්බොජ්ඣංගය යි. ක්ලේශ දාහය නිවා, විදර්ශනා චිත්ත සහ තත් සම්ප්‍රයුක්ත චෛතසිකයන් සන්සිඳුවන, ශාන්ත ශීතල භාවයට පමුණුවන, කාය, චිත්ත පස්සද්ධි චෛතසිකයෝ දෙදෙනා පස්සද්ධි සම්බොජ්ඣංගය යි. සමාධින්ද්‍රිය - සමාධි බල - සම්මා සමාධි මග්ගංග යන නම් වලින් කියැවෙන සමාධිය සමාධි සම්බොජ්ඣංගය යි. සති ආදි බෝධ්‍යංග සය එකට එකක් බලවත් වන්නට හෝ දුබල වන්නට හෝ නො දී සමව පවත්නා වූ ධර්මය උපෙක්ඛා සම්බොජ්ඣංගය යි.