ඇතැම් පැවිද්දෝ ඉසකේ නො කපති. දීපංකර බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් විවරණ ලැබූ සුමේධ තාපසයෝ හිසකේ නො කැපූ පැවිදි කෙනෙකි. එබැවින් මෙය ද ඇසිය යුතු පැනයෙකි. මේ පැනය තථාගතයන් වහ්සේගෙන් කිසිවකු අසා නැති බැවින් උන් වහන්සේ විසින් විසඳා නැත. අටුවාචාරීන් වහන්සේලාත් මේ පැනය මතු කොට මෙයට පිළිතුරු දී නැත. එබැවින් මෙය විසඳන්නට සිදු වී ඇත්තේ පොතපතෙහි එන අන් කරුණු අනුව ය. හිසකේ නො කපා පැවිදි වූ පශ්චිම භවික මහා බෝධිසත්ත්වයකු ගැන කිසි තැනක සඳහන් වී නැත. ගිහිව සිටියදී ම සකලක්ලේශයන් නසා ‘සන්තති’ මහ ඇමති ආදි ඇතැම් පින්වතුන් රහත් වූ බවත්, බොහෝ දෙනකුන් පසේබුදු වූ බවත් පොත පතෙහි සඳහන් වී ඇත්තේ ය. ඒ අනුව සලකන කල හිසකේ ලොවුතුරා බුදුවීමට බාධාවකැයි නො කිය හැකි ය. විපස්සී ආදි බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේලා ද හිසකේ කපා ම පැවිදි වූ බව මහාපදාන සූත්‍රයෙහි වදාරා තිබේ. ඒ අනුව සලකන කල්හි හිසකේ කපා පැවිදි වීමත් බෝසතුන් ගේ ධර්මතාවක් ලෙස සැලකිය හැකි ය. භික්ෂූන්ට ද හිස රැවුල් සම්බන්ධයෙන් සිකපද ගණනක් පනවා තිබීමෙන් සලකන්නට තිබෙන්නේ සියලු ම බුදුවරයන් ගේ සසුන්වල හිසකේ හා රැවුල කැපීම චාරිත්‍ර‍යක් ලෙස ය. එසේ හිසකේ රැවුල් කැපීම කෙරෙන්නේ ඒවා තබා ගැනුමෙහි බොහෝ ආදීනව ඇති නිසා ඒවායින් මිදීමට ය. නාගසේන මහ රහතන් වහන්සේ ළදරු කාලයේ දී නිවසට පැමිණි රෝහණ තෙරුන් වහන්සේ ගෙන් ඔබගේ හිසකේ නැත්තේ කුමන කරුණකින් දැ යි ඇසීය. එකල්හි රෝහණ තෙරුන් වහන්සේ ඔහුට මෙසේ වදාළහ.
“සොළසිමෙ දාරක, පලිබොධෙ දිස්වා කෙසමස්සුං ඔහාරෙත්වා පබ්බජිතො, කතමෙ සොළස? අලංකාර පලිබෝධො, මණ්ඩණ පලිබොධො, තෙලමක්ඛන පලිබොධො, ධොවන පලිබොධො, මාලා පලිබොධො, ගන්ධ පලිබොධො, වාසන පලිබොධො, හරීටක පලිබොධො, ආමලක පලිබොධො, රංග පලිබොධො, බන්ධන පලිබොධො, කොච්ඡ පලිබොධො, කප්පක පලිබොධො, විජටන පලිබොධො, ඌකා පලිබොධො, කෙසෙසු විලුනෙසු සොචන්ති කිලමන්ති පරිදෙවන්ති උරත්තාලිං කන්දන්ති සම්මොහං ආපජ්ජන්ති.”
“දරුව, මේ පලිබෝධ සොළොස දැක කෙස් රැවුල් බැහැර කොට පැවිදි වූයෙමි. කවර සොළොසක් ද යත්? ලස්සනවීමේ පලිබෝධය, සැරසීමේ පලිබෝධය, තෙල්ගෑමේ පලිබෝධය, සේදීමේ පලිබෝධය, මල් සැපයීමේ පලිබෝධය, සුවඳ සැපයීමේ පලිබෝධය, සුවඳ කැවීමේ පලිබෝධය, අරළු සෙවීමේ පලිබෝධය, නෙල්ලි සෙවීමේ පලිබෝධය, පාට කිරීමේ පලිබෝධය, බැඳීමේ පලිබෝධය, පිරීමේ පලිබෝධය, සරසන්නවුන් සෙවීමේ පලිබෝධය, අවුල් හැරීමේ පලිබෝධය, උකුණන් ගේ පලිබෝධය, කෙස් ගැලවුණු කල්හි ශෝක කෙරෙත්, වෙහෙසෙත්, හඬත්, පපුවට ගසමින් හඬත් මුළාවට පැමිණෙත්.”
මේ එහි තේරුම ය. මෙසේ හිසකේ රැවුල් තිබීමෙන් බොහෝ කරදර ඇති බැවින් ඒවායින් මිදීමට පැවිදිවන්නෝ ද, පැවිද්දෝ ද හිසකේ රැවුල් කපා දමන්නාහ.