සප්පාණක සිකපදය.
“යො පන භික්ඛු ජානං සප්පාණකං උදකං තිණං වා මත්තිකං වා සිඤ්චෙය්‍ය වා සිඤ්චාපෙය්‍ය වා පාචිත්තියං.”[1]
යම් මහණෙක් ප්‍රාණීන් සහිත ජලය ප්‍රාණීන් සහිත බව දැන තණවලට හෝ මැටිවලට හෝ තෙමේ ඉසින්නේ හෝ අනුන් ලවා ඉස්සවන්නේ හෝ වේ නම් පචිති වේ.
ගස්වැල් වැවීම සඳහා පස තෙත් කිරීම පිණිස හෝ බදාම තැනීම සඳහා මැටි සුණු සිමෙන්ති වැලි තෙත් කිරීම පිණිස හෝ ප්‍රාණීන් සහිත ජලය දැන යොදන්නේ නම් පචිති වේ. භාජනයක ඇති ප්‍රාණීන් සහිත ජලය භාජනය පිරිසිදු කිරීම පිණිස පොළොවට වත් කළ ද පචිති වේ. සප්‍රාණික ජලය ඇති භාජනයක් පිරිසිදු කර ගැනීමට එහි ජලය ඉවත් කරන්නට සිදු වී ඇති නම් ඒ ජලය, ජලය ඇති තැනකට දැමිය යුතුය. තණ ආදිය සප්‍රාණික ජලයට දැමුව ද පචිති වේ. ඇවැත් වන්නේ දමන දෙයට ජලය උරාගෙන සිඳී යන මඳ ජලය ඇති තැනකට තණ ආදිය ලැබීමෙනි. තණ ආදිය දැමුව ද සතුන්ට හානියක් නො වන මහාජලයට තණ ආදිය දැමීමෙන් ඇවැත් නො වේ. වැව් ආදියේ ජලය පොළොවට උරා වියළී යන පරිදි ගලා යන්නට සැලැස්වීමෙන් ද ඇවැත් වේ. භාජනයකට ගත් සප්‍රාණික ජලය මැටි ආදියට එක් වරට ම වත් කිරීමෙන් එක් ඇවතක් වේ. නවත්වමින් වත්කරන්නහුට නවත්වා වත්කරන වාර ගණනින් ඇවැත් වේ.
“යො පන භික්ඛු ජානං සප්පාණකං උදකං පරිභුඤ්ජෙය්‍ය පාචිත්තියං.”
යම් මහණෙක් දැන ප්‍රාණින් සහිත ජලය පරිභෝග කෙරේ නම් පචිති වේ.
පරිභෝග කිරීමය යනු පානය කිරීම, මුව සේදීම, අත්පා සේදීම, නෑම, භාජන සේදීම, සිවුරු සේදීම යනාදියට යෙදවීම ය. ප්‍රාණීන් සහිත ජලය පරිභෝග කිරීමේදී ප්‍රයෝගයක් පාසා ඇවැත් වේ. වතුර කෝප්පය එක වරට ම පානය කළ හොත් එක් ඇවතක් වේ. නවත නවතා පානය කරත හොත් පානය කරන වාර ගණනට ඇවැත් වේ. සප්‍රාණික ජලයෙන් පාත්‍රාදිය සේදීමෙන් ද එසේ ම ඇවැත් වේ. භාජනයකට හෝ අතට හෝ ගෙන අත් පා සේදීමෙන් ද නෑමෙන් ද ඇවැත් වේ. නානදිය ජලයකට ම ගලා යන තැනකදී නෑමෙන් ඇවැත් නො වේ එසේ නැති නම් සප්‍රාණික ජලය පෙරා පිරිසිදු නො කොට නො නෑ යුතුය. නෑමට බොහෝ ජලය වුවමනා බැවින් පෙරා පිරිසිදු කර ගැනීම එතරම් පහසු නැත. නාන ජලය, ජලය ඇති තැනකට ම ගලා යන ලෙස පිළියෙළ කර ගත් විට ඇවැත් සිදු නො වන පරිදි ලෙහෙසියෙන් නෑ හැකි ය. සප්‍රාණික ජලටය බැස ඒවා ගොඩට විසි වන පරිදි රැළි නැංවීම නුසුදුසු ය. ළිඳක පොකුණක ජලය අපිරිසිදු වී ඉස දමන්නට සිදු වී ඇති කල්හි ද ඉසින ජලය, ජලය ඇති තැනකට ගලා යන පරිද්දෙන් එය කළ යුතු ය. එබඳු තැනක් නැති නම් වළක් කැණ ජලය එහි එකතු වන පරිදි ඉසීම කළ යුතුය. ළිං පොකුණු ආදියේ පිරිසිදු ජලය ද තිබිය හැකි ය. ඒවා පරිභෝග කිරීමෙන් ඇවැත් නැත. ජලයෙහි ලෙහෙසියෙන් දැකිය නො හෙන ඉතා කුඩා ප්‍රාණීන් ද සිටිය හැකි බැවින් නිතර ම ජලය පෙරා පරිභෝග කරන්නට භික්ෂූන් පුරුදු විය යුතු ය. අටපිරිකරට පෙරහනක් ඇතුළු කර ඇත්තේ ද ජලය නිතර ම පෙරා පරිභෝග කළ යුතු නිසාය. පාත්‍ර සිවුරු මෙන් ම පෙරහනත් භික්ෂූන්ට අවශ්‍යයෙන් තිබිය යුතු පරිෂ්කාරයෙකි.
-
පාචි - 63 පි. ↑