පාරාජිකාවට පැමිණ උපසම්පදාව නැති කර ගත් තැනැත්තාට නැවත භික්ෂුවක් වශයෙන් පෙනී සිට සිකපද රැකීමෙන් නම් වැඩක් නැත. මක් නිසා ද? උපසම්පදාව ඇති අයට පනවා ඇති සිකපද උපසම්පදාව නැති අයට අයත් නැත. ඒ නිසා ය. උපසම්පදාව ඇති තැනැත්තාට නම් යම් යම් සිකපද කඩවුවත් හැකිතාක් සිකපද රැකීම ප්‍රයෝජන ය. එබඳු ප්‍රයෝජනයක් නැති නම් සියලු ම සිකපද පැනවිය යුත්තේ පාරාජිකා සැටියට ය. පාරාජිකා සැටියට සිකපද සතරක් පමණක් පනවා සංඝාදිසේස ථුල්ලච්චයාදි නම්වලින් තවත් බොහෝ සිකපද පනවා ඇත්තේ ද, ඒවායින් නැඟී සිටීමේ ක්‍ර‍ම නියම කර ඇත්තේ ද යම් යම් සිකපද කඩවුවත් රක්නා සිකපද නිරර්ථක නො වන නිසා ය. කුඩා සිකපද කඩවීම ගැන බුදුන් වහන්සේ වදාරා ඇත්තේ මෙසේ ය.
“ඉධ භික්ඛවෙ, භික්ඛු සීලෙසු පරිපූරකාරී හොති, සමාධිස්මිං මත්තසො කාරී, පඤ්ඤාය මත්තසො කාරී, සො යානි තානි ඛුද්දානුඛුද්දකානි සික්ඛාපදානි තානි ආපජ්ජති පි වුට්ඨාති පි. තං කිස්ස හේතු? නහි මෙත්ථ භික්ඛවෙ, අභබ්බතා වුත්තා යානි ච ඛො තානි සික්ඛා පදානි ආදිබ්‍ර‍හ්මචරියකානි බ්‍ර‍හ්මචරිය සාරුප්පානි තත්ථ ධුවසීලී ච හොති ඨිතසීලී ච සමාදාය සික්ඛති සික්ඛාපදෙසු, සො තිණ්ණං සංයෝජනානං පරික්ඛයා සොතාපන්නො හොති අවිනිපාතධම්මො නියතො සම්බොධි පරායණො.”
තේරුම :-
“මහණෙනි, මේ ශාසනයෙහි මහණ තෙමේ ශීලය සම්පූර්ණ කෙරේ ද, සමාධිය ප්‍ර‍මාණයකින් කෙරේ ද, ප්‍ර‍ඥාව ප්‍ර‍මාණයකින් ඇති කෙරේ ද, සතර පාරාජිකාවෙන් අන්‍ය කුඩා ඇවැත්වලට පැමිණෙන්නේත් ඒවායින් නැගී සිටින්නේත් වේ ද, මහණෙනි, එසේ කුඩා සිකපද කැඩීම් නැගිටීම්වලින් මාර්ගඵලාධිගමයට නුසුදුසු බවක් නො කියනු ලැබේ. යමෙක් මාර්‍ගබ්‍ර‍හ්මචර්‍ය්‍යාවට මුල් වන්නා වූ මාර්‍ගබ්‍ර‍හ්මචර්‍ය්‍යාවට යෝග්‍ය වන්නා වූ යම් ඒ මහාශීල ශික්ෂාපද සතරක් වේ ද, එය නො කඩා රක්නේ වේ ද, එහි ස්ථිරව පිහිටියේ වේ ද, ඒ මහාශීලසිකපදයන් සමාදන්ව හික්මෙන්නේ වේ ද, ඒ මහණ තෙමේ සංයෝජන තුනක් ක්ෂය කිරීමෙන් ආර්‍ය්‍ය මාර්‍ග සංඛ්‍යාත ශ්‍රෝතසට පැමිණියා වූ සතර අපායට කිසි කලෙක නො වැටෙන්නා වූ නියත වූ මතුමාර්‍ගත්‍ර‍යට පැමිණීම ඇත්තා වූ පුද්ගලයෙක් වන්නේ ය” මේ එහි තේරුම ය.
මෙසේ මේ සූත්‍රයෙහි සෝවාන් සකෘදාගාමි අනාගාමි පුද්ගලයන්ට කුඩා කුඩා සිකපද කැඩීම සිදුවන බවත් එසේ සිකපද කැඩීම සිදුවුවත් සකෘදාගාමි අනාගාමි අර්හත් ඵලයන්ට ඒ පුද්ගලයන් පැමිණෙන බවත් වදාරා අවසානයෙහි “ඉති ඛො භික්ඛවෙ, පදෙසං පදෙසකාරි ආරාධෙති පරිපුණ්ණං පරිපූරකාරි අවඤ්ඣානිත්වෙවාහං භික්ඛවෙ සික්ඛාපදානි වදාමි” යනුවෙන් “මහණෙනි, මෙසේ මාර්‍ගබ්‍ර‍හ්මචර්‍ය්‍යාවෙන් කොටසක් කරන තැනැත්තා කොටසක් ඵල ලබන්නේ ය. සම්පූර්ණ කරන තැනැත්තා සම්පූර්ණ ඵලය ලබන්නේ ය. කවරාකාරයකින්වත් සිකපද නිෂ්ඵල නො වන්නේය යි කියමි” යි වදාළ සේක.
කිනම් ඇවතකට හෝ පැමිණෙන භික්ෂුව අලජ්ජියෙක, දුශ්ශීලයෙක, ඔහු ගේ මහණකමෙන් පලක් නැත, ඔහු මරණින් මතු අපායට යන්නෙක යනාදිය ඇතමුන් විසින් භික්ෂූන්ට ගර්හා කරනු පිණිස සාදාගෙන තිබෙන බොරු බණක් බව ඉහත දැක් වූ සූත්‍ර‍ය අනුව තේරුම් ගත යුතු ය.
ඇතැමකු දම්පියාටුවාවේ එන ඒරකපත්ත නාගරාජ කතාව වරදවා තේරුම් ගැනීම නිසා කුඩා ඇවතකට වුවද පැමිණීමෙන් අපායට යන්නේය යන වැරදි හැඟීම් ඇති කර ගෙන තිබේ. කසුබු බුදුන් වහන්සේ ගේ සස්නෙහි මහණ දම් පිරූ ඒරකපත්ත නාගරාජයා වූ භික්ෂුව අතින් සිදු වූ වරද ඔරුවකින් යද්දී කොළයක් කැඩීම ය. එය ඒ භික්ෂුව ඕනෑකමින් කළ දෙයක් නොව ඉබේ සිදුවූවකි. ඒ භික්ෂුව කෙළේ කොළය අතින් ඇල්ලීම පමණෙකි. කොළය කැඩී ගියේ ඔරුව වේගයෙන් ගිය බැවිනි. එයින් ඒ භික්ෂුව අපායට යාමට හේතුවන පාපයක් නො විය හැකි ය. කොළය කැඩීමෙන් ඇවතක් වූයේ ද? නැත ද? කියා විනිශ්චය කිරීම ද දුෂ්කර ය. “අපරිසුද්ධං මෙ සීලන්ති උප්පන්න විප්පටිසාරො තතො චචිත්වා එරකරුක්ඛිකනාවප්පමාණො නාගරාජා හුත්වා නිබ්බන්ති” යනුවෙන් දම් පියාටුවාවෙහි කියා තිබෙන්නේ තමා ගේ ශීලය අපරිශුද්ධය යන පසුතැවිල්ල නිසා නාගරාජයකු වූ බව ය. පසුතැවිල්ල තුදුස් අකුසල චෛතසිකයන්ට අයත් වන කුක්කුච්ච චෛතසිකය ය. එය යෙදෙන්නේ ද්වේෂ මූල අකුශල සිත්වල ය. කුක්කුච්චය දශ අකුශල කර්‍මපථයන්ට අයත් නො වන අකුශලයෙකි. එහෙත් මරණාසන්න කාලයෙහි ඇති වුවහොත් එයත් අපායෙහි ඉපදවීමටත් සමත් ය. ඔහු අපායේ උපන්නේ ඒ නිසා ය. ඒ භික්ෂුවට මරණාසන්නයෙහි ඒ කුකුස ඇති නොවී නම් අපායෙහි නූපදින්නේ ය.
‘සාපත්තිකස්ස භික්ඛවෙ! ද්වින්නං ගතීනං අඤ්ඤතරා ගති පාටිකංඛා නිරයො වා තිරච්ඡාන යොනි වා’ යන පාඨය ඇතැම් පොතක දක්නා ලැබේ. එහෙත් ඒ පාඨය පිටකත්‍ර‍යට අයත් පොතක දක්නට නැත. එය යම් කිසිවෙකුට වැරදීමකින් පොත්වලට ඇතුළු වූවකැයි සිතමු.