“යො පන භික්ඛු සන්තං භික්ඛුං අනාපුච්ඡං විකාලෙ ගාමං පවිසෙය්‍ය අඤ්ඤත්‍ර තථාරූපා අච්චායිකා කරණීයා පාචිත්තියං.”[1]
යම් මහණෙක් හදිසි කටයුත්තක් නැතිව, ඇත්තා වූ භික්ෂුවකගෙන් නො විචාරා විකාලයෙහි ගමට පිවිසෙන්නේ නම් පචිති ඇවැත් වේ.
මෙහි ගම යයි කියනුයේ භික්ෂූන් වෙසෙන ආරාම හා අරණ්‍ය හැර මිනිසුන් ගැවසෙන වාසය කරන නගර හා ගම් ය. ඇත්තා වූ භික්ෂුවය කියනුයේ තමා ඉදිරියේ හෝ දෙපැත්තේ හෝ ප්‍ර‍කෘති කථාව ඇසෙන දුර ප්‍ර‍මාණයේ සිටින භික්ෂුවය. විකාලයේ ගමට යන කල්හි සමීපයේ සිටින භික්ෂුවකට “විකාලෙ ගාමප්පවෙසනං ආපුච්ඡාමි” කියා හෝ “විකාලෙ ගාමං පවිසිස්සාමි” කියා හෝ තමා විකාලයේ ගමට යන බව දැන්විය යුතු ය. සමීපයේ භික්ෂුවක් නැති නම් භික්ෂුවක් සොයා ගොස් ආරෝචනය නො කළාට වරද නැත. ඉදින් සමීපයේ භික්ෂුවක් ඇති කල්හි ආරෝචනය නො කොට යන්නේ නම් ඒ භික්ෂුවට ප්‍රාකාරාදියෙන් ආවරණය කර ඇති ගමක ඒ පරික්ෂේපය ඉක්මවීම සඳහා තබන පළමු පියවරේදී දුකුළා ඇවැත් වේ. දෙවන පියවර තැබීමේදී පචිති ඇවැත් වේ. පරික්ෂේපයක් නැති ගමෙහි ගාමූපචාරය ඉක්මවනු පිණිස තබන පළමුවන පියවරේදී දුකුළා ඇවැත් ද දෙවන පියවරේදී පචිති ඇවැත් ද වේ. යටත් පිරිසෙයින් එක් ගෙයක් හෝ ඇති නම් එතැන ගමය. ගෙයි පියැස්සෙන් වතර වැටෙන තැන සිට මෝල්ගසක් හෝ කුල්ලක් වීසි කළ විට වැටෙන දුර ප්‍ර‍මාණය ඝරූපචාර නම් වේ. ඝරූපචාරයේ සිට මධ්‍යම බල ඇති පුරුෂයකු ගසන ගල වැටෙන ප්‍ර‍මාණය ගාමූපචාර නමි. නගරග්‍රාමවල පිහිටි ආරාම භූමිවලින් පිට පැත්ත ම ගමය. ඒවායේ සිට ගමට පිවිසෙන භික්ෂූන්ට ආරාමභූමියෙන් පිටවීම ම ගමට පිවිසීම වේ. පිරිත් කීම් ආදි කටයුත්තක් සඳහා බොහෝ භික්ෂූන් එකවර ගමට යන අවස්ථාවලදී ඒ භික්ෂූන්ට ඔවුනොවුන්ට ආරෝචනය කොට ගිය හැකිය. ගමකට ගොස් ගිය කාර්‍ය්‍යය නිමවා ආපසු එන කල්හි නැවතත් ගමට යන්නට වුවමනා වී නම් ළඟ සිටින භික්ෂුවකට ආරෝචනය කොට යා යුතු ය. කාලයේ දී ගමට පිවිස ගෙයක දන් වළඳා එන භික්ෂුවට විකාලයේ අන් තැනකට යන්නට වුවමනා වී නම් සමීපයේ සිටින භික්ෂුවකගෙන් විචාරා යා යුතු ය. නො විචාරා ගිය හොත් ඇවැත් වේ. හදිසි කරුණු නම් සර්පයකු දෂ්ට කිරීම, රෝගියකුට අමාරුවීම, හදිසි රෝගයක් හට ගැනීම යනාදිය ය. හදිසි අවස්ථාවේ නො චිචාරා යාමෙන් ඇවැත් නො වේ. ගම තුළ වූ ආරාමයකට යන කල්හි ද ගමක් පසුකොට යා යුතු ආරාමයකට යන කල්හි ද නො විචාරා ගමට පිවිසීමෙන් ඇවැත් නො වේ.
-
පාචි - 186 පි. ↑